- Terapi Blog
-
by smerc_li7
Çocuklar ev yaşamı dışındaki dünyaya ilk adımını okul ile atmaktadır. Bu sebeple yeni bir dünyaya adım atan bazı çocuklarda okul fobisi görülebilmektedir.
Hiç alışık olmadığı farklı bir ortama adapte olmaya çalışan çocukların bir kısmı bu uyum sürecini sağlıklı atlatırken bir kısmı için bu süreç onlar için sürekli bir kaygı kaynağı olmaktadır. Bu noktada kaygı yaşayan çocukların okula devam sağlamakta zorluk yaşadıklarını veya okula gitmeyi reddettiklerini görmekteyiz.
İzmir Karşıyaka Lotus Psikolojik Danışmanlık Merkezimizde bulunan uzman kadromuzdan çocuk terapisi için randevu oluşturabilirsiniz.
Okul Fobisi (Okul Korkusu) Nedir?
Okul fobisi okula yönelik bireyin duyduğu anksiyete ve korku durumu olarak ifade edilebilmekte olup ergenlik ve okul çağı döneminde birtakım davranışsal ve fizyolojik belirtilerle açığa çıkan korkulardan biridir.
Okul fobisi çocuğun okula başlangıç yapacağı ilk zamanlarda açığa çıkabileceği gibi ilerleyen gelişim dönemlerinde de oluşabilmektedir. İlkokula başlangıç yaşı olan 5-6 yaşta, ilköğretimden ortaokula geçiş dönemi olan 10-11 yaşta görülme oranı artmaktadır. Çocukların yaklaşık olarak %5’ine etki eden okul fobisinin tedavisi gerçekleşmezse uzun dönemde çocuk adına zarar verici neticeler doğurabilmektedir.
Çocuklarda Okul Fobisinin Belirtileri
- Okul korkusu yaşayan çocukta mide bulantısı, karın ağrısı, kusma ve baş dönmesi şeklinde çeşitli psikosomatik belirtiler,
- Son zamanlarda alıngan ve sinirli olma hali, iştahsızlık ve uykusuzluk, kabuslar görme,
- Okula gideceği zaman ağlama ve hastalanma durumundan sonra evde kalması halinde bu durumların ortadan kalkması,
- Sabahları okula gitmeden önce veya pazar günü gerçekleşen bedensel yakınmaların tatil günlerinde tamamen ortadan kalkması şeklinde belirtiler görülmektedir.
Çocuklarda Okul Fobisinin Nedenleri?
Okul fobisinin açığa çıkmasına çeşitli unsurlar etki etmektedir. Bu durumlardan biri ve en önemlisi aile dinamiğidir. Okul fobisi genel olarak karşılıklı bağımlı çocuk- anne ilişkisinden kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda anne babanın çok koruyucu olup çocuğa düşkün oldukları da görülebilmektedir.
Çocuklarda okul korkusunun temelinde doğal korkuların en mühimi olan anne babadan ayrılma korkusu yatmaktadır. Çocuk ebeveynlerinin yokluğunda kendisine veya anne babasına bir şey olacağından dolayı okula gitmek istemeyebilir.
Bununla beraber boşanma, yeni bir kardeşin doğumu, taşınma, yakın birisinin kaybı, hastalık gibi stres yaratan olaylardan bir veya birkaçının varlığı okul korkusunda etkili olmaktadır.
Her ne kadar yaşanan durumun büyük çoğunluğunda aile dinamiğinin etkisi olsa da okul ile ilişkili etmenler de okul korkusunun gelişmesine neden olabilmektedir. Çocuğun akranları tarafından dışlanması ve akran zorbalığına maruz kalması, ağır ev ödevleri, kalabalık sınıflar, sınıf önünde ders anlatma, okul ya da sınıf değişikliği okul ile ilişkili etmenler arasında yer alabilmektedir.
Bununla beraber okul fobisi olan çocukların genellikle başarıya yönelik kaygısı olan, uyumlu, aşırı onay bekleyen, içe kapanık, utangaç ve ailesine bağımlı bir kişiliğe sahip oldukları görülmektedir.
Okul Fobisiyle Başa Çıkmada Ebeveynlere Öneriler
Okul fobisini önleme ve başa çıkmada ailelere mühim sorumluluklar düşmektedir.
Okul çeşitli sosyal ilişkilerin ağırlık kazandığı bir yer olmasına karşın çocuğun okula başlamadan önce sosyal beceri kazanması mühimdir. Örneğin; evde ya da mahallede diğer çocuklarla oynamasına müsaade etmek, akraba ziyaretlerine götürmek ve gezi planlamaları yapmak bu noktada yararlı olabilir.
Ayrılıkların doğal bir süreç olduğunu hissettirmek için çok küçük yaşlardan itibaren vedalaşmalar uzun tutulmamalıdır.
Okula hazırlamak adına çocuğa okula başlama öyküleri okunabilir.
Çocuğa okulun amacı ifade edilmelidir. Gitmemesi durumunda geri kalacağı faaliyetlerin doğuracağı sıkıntılar yumuşak bir dil kullanılarak anlatılmalıdır.
Çocuğun yaşadığı korkuyu ifade etmesi için fırsat tanıyın. Çocukların rahat bir biçimde duygularını ifade edebilmesine ortam sağlamak, sağlıklı gelişimini destekleyecektir.
Çocuk okula gitmek istemediği için yargılanmamalıdır. Aynı zamanda çocuğu okulda tutmaya yönelik baskıcı tutumlar çözüm sağlamadığı gibi sorunu daha da kronikleştirebilir. Dolayısıyla çocuğu anlamaya dayalı bir tutumla yaklaşılmalıdır.
Çocuğun okula gitmesi hakkında ailenin tüm üyelerinin kararlı ve tutarlı olması gerekmektedir. Söz konusu tutarlılık okul fobisinin aşılmasında önemli bir noktadır.
Çocuğa yaşadığı bu durumun diğer çocuklarda da görülebildiği, bunun aşılabilecek bir durum olduğunu söyleyerek çocuğu cesaretlendirici tutumları da mühimdir.
İzmir Karşıyaka Lotus Psikolojik Danışmanlık merkezimizde çocuk psikolojisi alanında uzman kadromuzla hizmet vermekteyiz. Görüşmelerimizi Karşıyaka ofisimizde yapabileceğiniz gibi Online Danışmanlık hizmeti de alabilirsiniz. Geleceğimizin teminatı çocuklarımızın her daim neşeni olması temennisi ile sağlıklı günler dileriz.