• 0

Türkçe’ ye “Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden işleme” olarak çevrilen EMDR, “Eye Movement Desensitization and Reprocessing” kelimelerinin baş harfi ile isimlendirilen güçlü bir terapi yöntemidir.

İlaç ve hipnoz kullanılmadan yapılan bir psikoterapi uygulaması olan EMDR‘ de terapist, danışanın gözlerini sağa ve sola hareket ettirerek, beyninin her iki yarımküresini hafifçe uyarır ve bu şekilde danışanın kendisini rahatsız eden bellek ve duygulara yoğunlaşmasını sağlar. Buna alternatif olarak, dikkatin bir yönden diğer bir yöne aktarılmasını sağlayan çeşitli aletler de bulunmaktadır.

EMDR Nasıl Ortaya Çıktı?

EMDR, Dr. Francine Shapiro’ nun göz hareketlerinin rahatsız edici düşüncelerin şiddetini azaltabildiğini 1987 yılında tesadüfen keşfetmesiyle başlamıştır. Dr. Shapiro bu etkiyi travmaya (savaş, doğal afetler, taciz, tecavüz, rahatsız eden yaşam deneyimleri, fobi, panik atak, yas, çocukluk travmaları, kronik ağrı, duygusal) maruz kalmış kişiler üzerinde bilimsel olarak incelemiş ve tedavide sağlanan başarıyı gösteren çalışmasını yayınlamıştır (Çalışmaya şuradan ulaşılabilir: Journal of Traumatic Stress, 1989).

Dr. Shapiro’ nun çalışmasını yayınlamasının ardından EMDR, tüm dünyadan terapistlerin ve araştırmacıların katkılarıyla hızla gelişmiştir.

EMDR Tedavisinin İşleyişi Nasıldır?

Aynı zamanda EMDR teorisinin altyapısını da oluşturan “Adaptif Bilgi İşleme Modeli”ne göre beyin, fizyolojik temelli bir sistemle, her yeni deneyim aracılığı ile kendisine ulaşan bilgiyi işler ve işlevsel hale getirmektedir. Aynı zamanda duygu, düşünce, duyum, imge, ses, koku gibi bilgiler de işlenip ilişkili anı ağlarına bağlanarak bütünleştirilir. Böylelikle o deneyimle ilgili öğrenme gerçekleşmiş olmaktadır. 

Yukarıda tariflenen sistem normal çalıştığında ruh sağlığını ve insan gelişimini öğrenme yoluyla desteklediği için adaptif, uyumlu bir mekanizma olarak kabul edilmektedir.

Ancak; travmatik veya çok fazla rahatsız eden bir olay yaşandığında (yazının sonunda EMDR‘ nin uygulandığı rahatsızlıklar sıralanmıştır) bu sistem bozulabilmektedir. Yeni bilgi işlenip mevcut anı ağına entegre olmaz. Deneyimi anlamlandırabilmek için anı ağlarındaki işlevsel bilgilerle bağlantı kurulamaz ve akıl sağlığına uygun sonuçlar çıkarılamaz ve buna bağlı olarak, öğrenme gerçekleşmez. Duygular, düşünceler, imgeler, sesler, beden duyumları yaşandığı haliyle depolanır. Bu nedenle bugün yaşanan bazı durumlar bu izole kalmış anıları tetiklerse, kişi o anının bir kısmını ya da bütününü yeniden yaşar gibi etkilenir.

EMDR’ ye göre rahatsızlıkların, olumsuz duygu, düşünce, davranış ve kişilik özelliklerinin arkasında uyum bozucu, işlev bozucu, işlenmeden ve izole bir şekilde depolanmış bu tür anılar yatmaktadır. 

EMDR, bu tür izole anıların işlenmesini sağlayan fizyolojik temelli ve bütünsel bir terapidir. Beynin zamanında yapamadığı işlemi yapmasını sağlamaktadır. Bu sayede kilitli kalmış anı ile diğer anı ağları arasında ilişki kurulması, öğrenmenin sağlanarak bilginin adaptif bir şekilde depolanması mümkün olmaktadır. Danışan artık rahatsız olmaz ve anıyı yeni ve sağlıklı bir perspektiften görmeye başlar.

Terapi Nasıl Uygulanır?

Hemen belirtmeliyiz ki, EMDR bir hipnoz yöntemi değildir ve danışan terapi boyunca uyanık ve bilinçlidir. Danışanlar ile yapılan seansta önceki yaşantılar ile ilgili anılar belirlenir ve hedef anılara ulaşılırken kendisine çift yönlü uyaranlar verilir.

Bu uyaranlar, göz hareketleri, iki kulaktan sesli uyaran verme veya çift yönlü dokunsal uyaranlar verme şeklinde olabilir. Bu iki yönlü uyaranlar, bu terapinin temel yöntemidir ve sonucu doğrudan etkilemektedir. Bu uyaranlar ile beynin iki yarım küresi arasında geçiş sağlanır ve bu sayede olumsuz yaşantıların hafıza alanlarına çok daha hızlı erişilebilir. Böylelikle korkulu, kaygılı olarak depolanmış bellek yerine, güvende ve güçlü olduğumuz, kendimizi koruyabileceğimiz, kendimize güvenebildiğimiz gibi yeni bilgiler oluşturulur. 

EMDR Protokolü

1. Danışanın Geçmişi

2. Hazırlık

3. Değerlendirme

4. Duyarsızlaştırma

5. Yerleştirme

6. Beden Tarama

7. Kapanış

8. Yeniden Değerlendirme

EMDR Ne Kadar Sürer?

Literatürde ‘kısa süreli terapiler’ grubunda yer alan EMDR tedavisinin ne kadar süreceği, sorunun tipi, danışanın bugünkü yaşam koşulları, önceki travmaların sayısı, etkisi ve terapiyi uygulayanın deneyimi vb. faktörler ile bağlantılıdır. Her kişinin bilgileri kendi değerleri ve deneyimleri doğrultusunda kendine has bir biçimde işlemesi de süreyi olumlu veya olumsuz yönde etkileyebilmektedir.

Hangi Rahatsızlıklarda Uygulanabilir?

  • Alkol, Madde Bağımlılığı
  • Aşk Acısı
  • Baş Ağrısı, Migren
  • Cinsel ve/veya Fiziksel Taciz
  • Cinsel Sorunlar
  • Depresyon
  • Fobiler
  • Kendilik Değeri ve Özgüven İçin Duygusal Kaynak Kazanım
  • Kişilik Bozuklukları
  • Kronik Ağrılar
  • Motivasyon
  • Okul fobisi
  • Panik Atak
  • Performans Arttırma
  • Sınav Stresi
  • Somatik Bozukluklar
  • Stres bozukluğu
  • Travmalar
  • Yas
  • Yeme Bozukluğu

    Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren ögelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz.

Add Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *